Ở Đông Nam Á, gạo, nếp là lương thực chính của những người dân nơi đây. Vị béo của gạo nếp và đậu phộng tạo nên hương vị thơm ngon đặc trưng của xôi nếp Lào. Xôi nếp là món ăn truyền thống của người Lào, thông thường người Lào ăn xôi nhiều hơn cơm và xôi gần như là thức ăn hàng ngày của họ. Cảm giác như trước khi nhai, xôi đã rã ra trong miệng. Tuy nhiên, để làm ra một đĩa xôi hấp dẫn, làm hài lòng du khách từ dễ tính đến khó tính, từ các nước trong khu vực cũng như ngoài nước thì không đơn giản chút nào.
Mục Lục
Người Lào chuộng gạo nếp hơn gạo tẻ
Tuy nhiên người Lào thích ăn gạo nếp và ăn nhiều hơn so với gạo tẻ mà chúng ta thường dùng để nấu cơm. Gạo nếp Lào được người dân nơi đây chủ yếu dùng để nấu Xôi; và món Xôi nếp chính là món ăn truyền thống của người dân nơi này. Ngoài việc nấu xôi ăn thì người dân Lào còn dùng để trát lên tượng phật hay lên tường nhà để phục vụ cho việc cúng bái các vị thần.
Hạt nếp Lào thoạt nhìn qua bạn sẽ tưởng nó là gạo tẻ. Vì hình dáng thon dài có màu trắng trong; chứ không trắng đục như gạo nếp tại Việt Nam. Về việc nấu xôi thì tại Lào họ không dùng theo cách nấu thông thường; mà họ nấu bằng một loại chõ xôi khá lạ mắt. Loại chõ này có hình dáng bầu tròn gần giống cái ấm đun nước, được làm bằng nhôm. Bên trên chõ có một cái rổ được đan bằng tre lứa.
Nấu xôi trên chõ hoặc ống nứa
Gạo sẽ được bỏ vào rổ này và nước sẽ bốc hơi từ cái chõ lên làm chín xôi. Sau khi chín xôi sẽ được bỏ ra rổ cho ráo nước. (Gần giống việc hấp xôi tại Việt Nam). Ngoài ra Xôi nếp Lào còn được nấu bằng một cách truyền thống khác đó là cho vào ống nứa và nấu bằng nước suối. Ống nứa sẽ được nướng trên than cho đến lúc cháy xém bên ngoài là chín (Giống với Cơm Lam).
Xôi nếp Lào nhìn có vẻ khô nhưng thực ra không phải vậy, đó là do loại gạo nếp đặc trưng của Lào, ăn vào sẽ thấy rất mềm và dẻo giống như xôi xéo Việt Nam. Khi ăn người Lào dùng tay bốc và đặc trưng là xôi nếp Lào không dính tay. Xôi Lào thường được ăn kèm với những món mặn như cá kho, ruốc, thịt xào, thịt nướng…Điển hình nhất thường thấy đó là xôi nếp lấu với Lạc (đậu phộng).
Xôi thường dùng nhiều trong thờ cúng các vị thần
Ở Lào, cơm nếp thường được dát lên những bức tượng Phật; hoặc những bức tường nhà ở gia đình để cúng cho các vị thần cư ngụ tại đó. Phụ nữ thường được liên tưởng mạnh mẽ với lúa gạo. Không cần phải làm chuyến du lịch sang Lào; chỉ cần đến Quảng Trị hay Lao Bảo là du khách có thể mua được ít nếp Lào và thêm một cái chõ về cho đúng điệu.
Đơn giản là nấu xôi đậu phộng là ai cũng sẽ tận hưởng được hết vị ngon của gạo nếp nước bạn láng giềng. Phong phú hơn, nồi cơm rượu bằng nếp Lào cũng là một món ngon để khách phương xa nhớ về hương vị Lào trên đất Quảng Trị.
Có những du khách đã từng thử và kể lại rằng loại gạo nếp Lào này dùng để gói bánh chưng hay nấu rượu cũng rất tuyệt vời. Bạn cũng có thể mua xôi và gạo nếp Lào tại khu vực cửa khẩu nếu không có dịp qua Lào và trải nghiệm món ăn này để biết nhiều về ẩm thực của đất nước Lào.
>> Xem thêm các bài viết khác tại Mvvvvp
